No.60: นาฏศิลป์ไทยในจินตนาการใหม่

No.60 คืออะไร?

No.60 ไม่ใช่ชุดท่าเต้น ไม่ใช่การทำซ้ำ และไม่ใช่รูปแบบการเต้นใหม่ แต่มันคือระบบแนวคิดที่กลั่นกรองมาจากนาฏศิลป์ไทยแบบดั้งเดิม ซึ่งออกแบบมาเพื่อ “นิยามใหม่” ว่าการเคลื่อนไหวคืออะไร เราเข้าใจมันอย่างไร และควรสอนหรือแสดงออกอย่างไร No.60 คือผลลัพธ์ของการศึกษาค้นคว้าอย่างลึกซึ้งยาวนานกว่า 20 ปีของพิเชษฐ กลั่นชื่น ว่าด้วย “ภาษาการเคลื่อนไหว” ของนาฏศิลป์ไทย

พิเชษฐได้พินิจพิเคราะห์อย่างละเอียดถึงท่ารำแม่บทใหญ่ 59 ซึ่งเป็นชุดความรู้ที่นักเรียนนาฏศิลป์ไทยโดยทั่วไปมักจะท่องจำกันโดยไม่ผ่านการวิเคราะห์เชิงเหตุผล จากการศึกษานี้ เขาได้สังเคราะห์ “6 องค์ประกอบ” ที่ทำหน้าที่รองรับระบบการเคลื่อนไหวของนาฏศิลป์ไทยที่มีอายุกว่า 700 ปี และนำเสนอออกมาในรูปแบบคู่มือ ประกอบด้วยแผนภาพวาดมือและบันทึกเชิงวิเคราะห์ ซึ่งเป้าหมายคือการเปิดพื้นที่ให้คนรุ่นใหม่สามารถคิด เรียนรู้ และเคลื่อนไหวอย่างมีเหตุผล ปราศจากการครอบงำจากความเชื่อทางไสยศาสตร์หรืออำนาจทางประวัติศาสตร์

คำว่า “No.60” จึงไม่ได้หมายถึงท่าที่เพิ่มขึ้นจากท่าเดิม แต่มันคือ จุดเปลี่ยนของวิธีคิด — การมองว่าการเคลื่อนไหวสามารถเข้าใจได้ด้วยเหตุผล ถ่ายทอดได้อย่างอิสระ และปรับใช้ได้หลากหลาย โดยยังคงหยั่งรากในวัฒนธรรมไทย

No.60 สามารถนำไปใช้

• เป็นกรอบการเรียนรู้สำหรับนักเต้น
• เป็นเครื่องมือสร้างสรรค์สำหรับนักออกแบบท่า
• เป็นฐานให้เกิดนวัตกรรมทางวัฒนธรรมและการสนทนากับโลก

“ท่าที่ 60 ไม่มีอยู่จริง … แต่มันคือพื้นที่ให้เราได้คิด และจินตนาการ”