Cyber Subin (พ.ศ. 2567)

เกี่ยวกับงาน Cyber subin

คำว่า “ไซเบอร์เนติกส์” หมายถึงแนวคิดข้ามศาสตร์ที่ว่าด้วยวิธีที่ระบบที่มีชีวิตและไม่มีชีวิตสามารถควบคุมและนำทางตนเองได้ผ่านการรับรู้ข้อมูลแบบวงปิด (Closed-loop Feedback) และการตอบสนอง (Actuation) เช่น การทำงานของเครื่องจักรที่ตอบสนองต่อข้อมูลที่ได้รับ ในทางสรีรวิทยาของมนุษย์ แนวคิดนี้สามารถเห็นได้ชัดในความสัมพันธ์ระหว่างระดับน้ำตาลในเลือด (Glucose) และอินซูลิน ซึ่งต่างควบคุมกันและกัน

ในภาษาไทย คำว่า “ สุบิน ” หมายถึง “ความฝัน”

ในมหากาพย์รามายณะ มีตอนที่ราพณาสูร (หรือทศกัณฐ์) ราชาปีศาจ ต้องเผชิญกับฝันร้ายที่เต็มไปด้วยลางสังหรณ์ พิเภก น้องชายของราพณาสูรและเป็นหมอผี ได้ทำนายว่าความฝันนี้คือสัญญาณแห่งมหาสงครามที่กำลังจะมาถึง สงครามที่จะทำลายอาณาจักรปีศาจจนพินาศ สิ้นหวังกับคำทำนายนี้ ราพณาสูรได้ขับไล่บิเภคออกจากอาณาจักร ผลักดันให้เขาไปเข้าร่วมกับเจ้าชายพระราม ซึ่งในที่สุดก็ทำให้ราพณาสูรต้องพ่ายแพ้และล่มสลาย

นิทานสอนใจเรื่องการฟังสัญญาณเตือนนี้ มีความสำคัญอย่างยิ่งในยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อปัญญาประดิษฐ์ (AI) กำลังเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว คำทำนายของบิเภคที่ว่าความพินาศกำลังจะมาถึงเหล่าปีศาจ สะท้อนถึงความกังวลในยุคสมัยใหม่ที่ AI อาจกลายเป็นภัยคุกคามต่อความคิดสร้างสรรค์และจิตวิญญาณของมนุษย์ในการสร้างสรรค์ศิลปะ แทนที่จะปฏิเสธภาพฝันที่ซับซ้อนและอันตรายนี้ พิเชษฐ กลั่นชื่น นักออกแบบท่าเต้น และพัทน์ ภัทรนุธาพร นักวิทยาศาสตร์จาก MIT ซึ่งเปรียบเสมือนหมอผีแห่งเทคโนโลยี ได้ร่วมกับทีมสหวิทยาการในการตีความความฝันนี้ขึ้นใหม่ พวกเขาเสนอแนวทางที่แตกต่าง ซึ่งมนุษย์สามารถมีความสัมพันธ์แบบพึ่งพาซึ่งกันและกันกับเครื่องจักร ผ่านแนวคิดของไซเบอร์เนติกส์ และสร้างสรรค์รูปแบบการเต้นร่วมสมัยใหม่

ใน Cyber Subin ความฝันของศิลปินนำเสนอภาพที่ว่า ประเพณีสามารถดำรงอยู่และเติบโตได้ในโลกสมัยใหม่ ที่ซึ่งเครื่องจักร มนุษย์ ตำนาน และนิทานปรัมปราอยู่ร่วมกันได้อย่างกลมกลืน นี่ถือเป็นบทใหม่ของหลักการ No.60 ของพิเชษฐ ที่เขานำหลักการทั้งหกที่เขาสกัดจากการเคลื่อนไหวของนาฏศิลป์ไทย (พลังงาน, วงกลมและเส้นโค้ง, จุดแกน, ความสัมพันธ์ของร่างกาย, พื้นที่ภายนอกของร่างกาย, และการเคลื่อนย้ายความสัมพันธ์) มาประยุกต์ใช้กับทฤษฎีไซเบอร์เนติกส์ หลักการทั้งหกนี้ยังถูกนำไปใช้ในการพัฒนาอัลกอริทึมที่สามารถแยกส่วนและสร้างสรรค์การเคลื่อนไหวแบบดั้งเดิมขึ้นใหม่ในรูปแบบอวตารที่สามารถเต้นเคียงข้างนักเต้นมนุษย์ได้ นั่นหมายความว่าการออกแบบท่าเต้นไม่ได้เกิดขึ้นแค่ในร่างกายมนุษย์เท่านั้น แต่ยังเกิดขึ้นทั้งภายในและนอกเหนือจากร่างกายมนุษย์อีกด้วย**

พิเชษฐมุ่งเน้นไปที่วิธีที่นักเต้นมนุษย์สามารถใช้หลักการทั้งหกนี้ในการตอบสนองและเจรจาความเป็นมนุษย์ของตนเองกับผลลัพธ์ที่เกิดจากเครื่องจักร ซึ่งตอบสนองต่อร่างกายของพวกเขาแบบเรียลไทม์ผ่านเซ็นเซอร์บนเวที อิทธิพลของเครื่องจักรที่มีต่อนักเต้น และอิทธิพลของนักเต้นที่มีต่อเครื่องจักร สร้างวงจรป้อนกลับ (Cybernetic Loop) ที่ทำให้เกิดคำถามถึงอนาคตของจิตวิญญาณมนุษย์ Cyber Subin เชิญชวนผู้ชมให้พิจารณาและสำรวจว่า มนุษย์มีเสรีภาพที่แท้จริงในระบบไซเบอร์เนติกส์หรือไม่? การประกอบกันระหว่างมนุษย์และเครื่องจักรจะสามารถเป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่กว่าส่วนประกอบของมันได้หรือไม่? และเทคโนโลยีมีบทบาทอย่างไรในการจินตนาการใหม่ของมรดกทางวัฒนธรรมและศิลปะดั้งเดิม?

ในขณะที่โลกเคลื่อนสู่อนาคตอย่างไม่หยุดนิ่ง การนำแนวคิดไซเบอร์เนติกส์มาสู่นาฏศิลป์ไทยได้เปลี่ยนแนวคิดจากการอนุรักษ์วัฒนธรรมไปสู่การสร้างสรรค์ทางวัฒนธรรม นำเสนอความฝันใหม่ให้แก่ศิลปินและนักเทคโนโลยีในการทำงานร่วมกันอย่างกลมกลืน